- Çağdaş yaklaşımlarda yöntem farklıdır ancak amaç öz olarak aynıdır: Toplumsal fayda, verimlilik vb.
Toplam Kalite Yönetimi (Total Quality Management -TQY)
- Kalite, Kalite, standartlara uyan bir ürünün/hizmetin kendisinin ve verildiği koşulların aynı kategorideki diğer ürünlere/hizmetlere ve verildiği koşullara kıyasen daha nitelikli olması durumudur.
- Kalite, ancak rekabetin olduğu yerde olur.
- Toplam kalite yönetimi, işletmedeki herkesi kaliteyi iyileştirmek ve müşteri memnuniyetini sağlamak için sürekli bir çabaya dâhil eden bir felsefedir.
- Temeli 1900’lerin başında Taylor tarafından atılan ve daha çok fordist üretim sistemi olarak anılan batı tarzı yönetim yaklaşımına dayanır.
TSE (Türk Standartları Enstitüsü)
- TSE, Türkiye’de standartların belirlenmesi, kalite kontrolü ve belgelendirme faaliyetlerini yürüten, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na bağlı bir kurumdur.
- İsviçre, uluslararası standartlar arasında önemli bir merkez olan ISO (International Organization for Standardization) uluslararası standardizasyon örgütünün genel merkezine ev sahipliği yapan ülkedir.
Uluslararası Standartlar Örgütü (International Organization for Standardization -ISO)
- ISO’ya göre standart; imalatta, anlayışta, ölçme ve deneyde bir örnekliktir.
- TSE, ISO standartlarını temel alarak ulusal standartlar oluşturur ve bu standartların uygulanmasını denetler, böylece hem yerel hem de uluslararası düzeyde kalite güvencesi sağlar.
Kaliteyi Etkileyen Temel Unsurlar
- Pazar:
- Yönetim: Yöneticinin niteliği.
- Malzeme:
- İnsan: ‘İnsan her şeyin ölçüsüdür.‘
Değişim Mühendisliği
- İş süreçlerinin yeniden yapılanması ya da tanımlanması olarak da adlandırılan değişim mühendisliği, verimlilik ve kalitede çarpıcı geliştirmeler yapmak için toplam kalite yönetiminin aksine tüm çekirdek ana iş süreçlerinin radikal değişimini ve yeniden tasarlanmasını araştırmaktadır. Bkz. Yalın Üretim
Yalın Üretim
- Yalın üretimin temel amacı, herhangi bir değerin ilk ham maddeden başlayarak değer oluşturma süreci boyunca kesintisiz bir şekilde müşteriye ulaştırmak ve akış boyunca katma değer yaratmayan, akışı engelleyen ve israf oluşturan tüm adımların elimine edilmesini sağlamaktır.
Yalın Üretimde 7 İsraf
- İsraf: Müşteri açısında değer katmayan herhangi bir faaliyet.
- Taşıma →
- Stok →
- Hareket →
- Bekleme →
- Fazla üretim →
- Gereksiz işlem →
- Hatalar/Kusurlar →
Tedarik Zinciri Yönetimi
- Tedarik Zinciri Yönetimi, ürünlerin veya hizmetlerin tedarikçilerden son kullanıcıya kadar ulaşmasını sağlayan süreçlerin yönetimidir.
- Tedarik: Edinme, sağlama, hazır etme, hazır bulundurma, araştırıp elde etme.
- Bkz. Sistem Yaklaşımı
Tedarik zinciri iki temel fikre dayanır:,
- Ürün, zincirdeki tüm işletmelerin toplam çabasının sonucudur.
- İşletmeler genellikle sadece kendi süreçlerini görür, zincirin tamamını anlayamaz. Bu da verimsizliğe yol açar.
Çevik Üretim
- Bugünün hızlı değişen pazarlarında rekabet avantajı sağlamaya çalışan bir yaklaşımdır.
- İşletme, rekabet avantajı olarak müşterilerine hızlı cevap vermek için hızlı ve çevik olmaya odaklanmaktadır.
- Çevik üretim stratejisi, ürünün maliyet ve kalitesinden ödün vermeden müşterilerin istek ve gereksinimlerini hızlı karşılayabilmek için süreç, araç ve eğitimi kullanmaktadır.
- Çevik bir işletme, müşteri talebindeki hızlı değişimi karşılama fırsatına sahip olma avantajına sahiptir.
Çevik üretimin beş temel elemanı;
1- Modüler Ürün Tasarımı
-
Modüler ürün tasarımı: İşletmeler, ürünlerini birbirine uyumlu küçük parçalardan oluşturarak tasarlamalıdır. Böylece, bu parçalar farklı kombinasyonlarla bir araya getirilerek çeşitli ürünler hızlı ve kolay şekilde üretilebilir. Çevik işletmeler, bu yöntemi kullanarak müşteri taleplerine esnek ve hızlı yanıt verebilir.
-
Modüler: Birden fazla parçadan oluşan ve parçaların birbiriyle değiştirilebilir olduğu yapı.
-
Modül: Daha büyük bir sistemin bağımsız çalışabilen, kendi içinde bütünlüğü olan parçası.
2- Tam Bağlantılı Bilgi Teknolojisi
Amazon’un Lojistik ve Depo Yönetimi:
- Amazon, tam bağlantılı BT kullanarak depolama ve lojistik süreçlerini hızlı hale getiriyor.
- Depolar gerçek zamanlı sipariş takibi yaparak en uygun ürünü otomatik seçiyor.
- Çalışanlar, robotlar ve yazılımlar arasında hızlı bilgi akışı sağlanarak siparişler hızlıca tamamlanıyor.
Tesla’nın Üretim Hattı ve Arıza Tespiti:
- Tesla, gerçek zamanlı verilerle üretim hattını otomatikleştiriyor.
- Sistemdeki aksaklıklar anında tespit edilip yöneticilere bildirilerek çözüm süreci başlatılıyor.
- Bu, üretim verimliliğini artırıyor ve karar alma süreçlerini hızlandırıyor.
3- Kurumsal Ortaklar
- Çevik işletme, diğer işletmelerle gerçek kısa vadeli ortaklıklar kurarak seçili ürün grupları için zamanında pazarda olmayı sağlamaktadır.
4- Bilgi Kültürü
- Sürdürülebilirlik için bilgi kültürü yaratılması elzemdir.
- Çeviklikle ilgili çalışanlara eğitim vermek için yatırım yapılması mânâsına gelmektedir bu.
- Çevik işletme, hızlı değişimi ve devam eden adaptasyonu desteklemek için çalışanlarına bu kültürü kazandıran eğitimler vermelidir. Çalışanların dâhil olduğu hızlı değişim ve uyumu anlamaları beklenmektedir.
5- Tam İşletme Katılımı
- Çevik dönüşüm bir ekibin sorumluluğu olarak başarılı olamaz, tüm işletme buna dâhil olmalıdır.
- Bu, dijital dönüşüm için de geçerlidir. Tüm departmanların katılımı gerekir.
Çevik üretimde çeviklik, hızlı değişen müşteri istekleri ve yoğun rekabet ortamında, üreticilerin uluslararası liderlik için performanslarını artırmak amacıyla benimsediği bir stratejidir.
6 Sigma
- Sigma (σ): İstatistikte, standart sapmayı ifade eder ve bir sürecin değişkenliğini ölçer.
- Altı Sigma, bir sürecin hedeflenen değerden sapmalarını ölçmek için standart sapma kullanır.
- Süreç, ortalamadan ±6σ sınırları içinde çalışır.
- Hata yapma olasılığı çok düşüktür.
- 1 milyon üretimde yalnızca 3,4 hatalı parça oluşur.
| Sigma Seviyesi | Hata Yüzdesi (%) | Milyon Başına Hata Sayısı (DPMO) | Başarı Oranı (%) |
|---|---|---|---|
| 1 Sigma | 69,0000 | 690,000 | 31,00 |
| 2 Sigma | 30,8500 | 308,537 | 69,15 |
| 3 Sigma | 6,6800 | 66,807 | 93,32 |
| 4 Sigma | 0,6200 | 6,210 | 99,38 |
| 5 Sigma | 0,0230 | 233 | 99,977 |
| 6 Sigma | 0,00034 | 3,4 | 99,99966 |
6 Sigma’nın Aşamaları
- Tanımla (Define): Bekleme süreleri memnuniyeti düşürüyor. (Çözülme)
- Ölçme (Measure): Kardiyoloji bekleme süresi (x = 72dk) (Çözülme)
- Analiz Etme (Analyze) (Kök-Neden): Hasta 72 dakika neyi bekliyor? Bu ortalamayı ortaya çıkaran nedir? (Çözülme)
- Hasta kayıt: 15 dakika
- Çalışan sayısı az
- İnternet yavaş
- Yetersiz teknoloji
- Muayene sırası: 15 dakika
- Randevu sistemi etkili kullanılmıyor
- Doktor muayenesi: 30 dakika
- Çıkış işlemleri: 12 dakika
- Hantal prosedürler
- Hasta kayıt: 15 dakika
- Geliştirme (Improve) (Değişim)
- Kontrol/Denetleme/Standartlaştırma (Control) (Donma)
- Ayrıntılı bilgi için bkz. Kurt Lewin