- Mal ve hizmetlere olan talebin arzı aşmasıyla ortaya çıkan enflasyon türüdür. Bir diğer deyişle, mallara ve hizmetlere olan talebin aşırı artması da denilebilir.
Nedenleri
-
Genişletici Para Politikaları: Merkez Bankası’nın faizleri düşürmesi veya piyasaya daha fazla para sürmesi.
-
Genişletici Maliye Politikaları: Hükümetin kamu harcamalarını artırması (bkz. Altyapı Yatırımları, Sosyal Yatırımlar).
-
Tüketici Güvenindeki Artış: İnsanlar geleceğe dair iyimser olduklarında daha fazla harcama ve daha az tasarruf etme eğiliminde olurlar.
-
İhracattaki Artış: Bir ülkenin ürünlerine olan dış talep aniden artarsa iç piyasada arz azalır ve fiyatlar yükselir.
- İnsanların satın alma gücü artar (faizler düşürülür vs.)
- Artan gelirle daha fazla mal ve hizmet talebi oluşur.
- Arz aynı hızla artmadığı için ürünler kıtlaşır.
- Kıtlık, satıcıların fiyatları yükseltmesine sebebiyet verir.
- Sonuç olarak genel fiyat seviyesi artar ve enflasyon oluşur.
Çözüm Önerileri
- Sıkılaştırıcı Para Politikası: Faiz Oranlarını Artırmak: Faizler yükseldiğinde kredi çekmek pahalılaşır, tasarruf yapmak ise daha cazip hâle gelir. Bu durum talebi düşürür.
Sıkılaştırıcı Maliye Politikası
- Kamu Harcamalarını Kısmak: Hükümet, yeni projeleri erteleyerek veya mevcut harcamaları azaltarak piyasaya daha az para pompalar.
- Vergileri Artırmak: Hem bireylerin hem de şirketlerin harcanabilir gelirini azaltır, bu da doğal olarak talebi frenler.