A. Bankalar
- İşletmeler için en temel borçlanma kaynağıdır. İşletmelere kredi verirken temel olarak geri ödeme kapasitesini ve riskini analiz eder. Bu analizde en önemli araçlardan biri kredi notu’dur.
Kredi Notu ve Borçlanma
- Kredi notu, bir işletmenin finansal geçmişine ve mevcut durumuna bakarak hesaplanan bir risk göstergesidir. Not ne kadar yüksekse işletmenin borcunu zamanında ödeme olasılığı o kadar yüksek kabul edilir.
Bilgi
Bankalar kredi limitini belirlerken doğrudan “kredi notu kadar” borç vermezler. Kredi notu borçlanma sürecindeki kıstaslardan sadece biridir. Yüksek bir not daha uygun faiz oranları ve daha yüksek limitlerle borçlanma imkânı tanır.
B. Banka Dışı Finansal Kuruluşlar
- Bankaların yanı sıra özel finansman teknikleri sunan kuruluşlar da önemli bir fon kaynağıdır.
1. Faktoring Şirketleri
- Firmaların kısa vadeli, senetsiz (faturalı) yurt içi ve yurt dışı alacakların devralarak karşılığında anında nakit sağlayan kurumlardır.
- Bkz. faktoring
- Genellikle 30-180 gün vadelidir.
- Rüculu veya rücusuz olabilir.
- İşleyiş: Bir işletme vadeli olarak sattığı bir malın faturasını faktoring şirketine götürür. Faktoring şirketi fatura tutarından kendi komisyonunu ve faizini (iskonto) düştükten sonra kalan tutarı işletmeye peşin olarak öder. Vadesi geldiğindeyse alacağı müşteriden kendisi tahsil eder.
- Amacı: İşletmenin nakit akışını hızlandırır, işletme sermayesi ihtiyacını karşılar.
2. Forfaiting Kuruluşları
- Faktoringe benzer ancak temel farkları vardır. Forfaiting genellikle orta ve uzun vadeli, senet veya poliçe gibi kıymetli evraka bağlanmış ve özellikle ihracattan doğan alacakların finansmanında kullanılır.
- 6 ay ila 10 yıl vadelidir.
- Temel Özellik: En önemli özelliği rücusuz (without recourse) olmasıdır. Yani fortfaiting kuruluşu, alacağı satın aldığında borçlunun ödememe riskini (hem ticarî hem politik riski) tamamen üstlenir. Alacak tahsil edilemezse, malı satan ihracatçı firmaya geri dönemez. Bu özellik ihracatçı için büyük bir güvence sağlar.