1- Birim Satın Alma Maliyeti (Unit Purchase Cost -C )

  • Tanım: Malzeme için ödenen ana fiyat ve malzemenin işletmeye getirilmesi için yapılan diğer ek satın alma masraflarının toplamıdır.
  • Açıklama: Ürünün etiketteki fiyatı gibidir ama sadece o değildir; üzerine kargo (navlun), sigorta, gümrük vergisi (tarife), hatta bazen malı kontrol etme (inceleme , test) masrafları da eklenebilir. Yani “Bu mal bana kaça geldi?” sorunun cevabıdır.

2- Sipariş Verme Maliyeti (Ordering Cost -A )

  • Tanım: Her yeni sipariş verildiğinde veya üretim için her yeni parti hazırlandığında katlanılan sabit işlem masrafıdır.
  • Açıklama: Bu maliyet, kaç tane ürün sipariş ettiğimizden/ürettiğimizden bağımsızdır. Sadece “sipariş verme” ya da “üretime hazırlık yapma” eyleminin kendisi için ödenilen paradır. Söz gelişi, çevrim içi alışverişlerdeki kargo ücreti gibi.
  • Analoji Herakleitos der ki “Panta rhei” (her şey akar), ve yine der ki “Aynı derede iki kere yıkanılmaz.” Her yeni sipariş, bir önceki siparişten farklı yeni bir “akışa giriş” eylemidir ve bu eylemin kendisine has bir maliyeti vardır. O “giriş kapısı” her açıldığında bir bedel ödenir.

3- Stokta Bulundurma Maliyeti (Holding Cost - Carrying Cost -H )

  • Tanım: Bir birim ürünü, bir yıl boyunca depoda tutmanın veya taşımanın getirdiği toplam masraftır. Bu masraf; stoğa bağlanan paranın maliyeti (fırsat/faiz), depo giderleri (kira, sigorta, vergi), malzeme aktarma/sayım masrafları ve stokların eskimesi, bozulması, çalınması veya hasar görmesi gibi kayıpları içerir.

4- Stok Dışı Kalma Maliyeti (Stockout Cost / Shortage Cost)

  • Tanım: Depoda veya rafta ürün kalmadığı için müşteri talebinin karşılanamaması durumunda ortaya çıkan her türlü doğrudan ve dolaylı zarardır.