Veri, Enformasyon ve Bilgi
- Veri, işlenmemiş bilgidir. Bilginin ham hâlidir.
- Verilerin tek başına bir anlamı yoktur, bir araya gelerek işlenip anlamlı bir hâle yani bilgi hâline gelirler.
- Bilgi ise verinin hesaplama, sınıflandırma, düzenleme vb. çeşitli işlemlere (process) tâbi tutularak işlenmesi sonucu elde edilir
- Enformasyon: Verinin işlenmesi, organize edilmesi ve yapılandırılmasıyla elde edilen anlamlı bir çıktıdır.
Bilişim
- İnsanoğlunun teknik, ekonomik ve toplumsal alanlardaki iletişiminde kullandığı ve bilimin dayanağı olan bilginin özellikle elektronik makineler aracılığıyla düzenli ve akla uygun bir biçimde işlenmesi bilimi, enformatik.
- Bilişim, ham bilgi yani verilerin bir takım işlemler sonucunda yöneticiler için faydalı biçime dönüştürülmesini sağlar.
- Bilişim sayesinde üretilen bilgi yönetim için karar verme sürecini desteklemediği sürece bir değer ifade etmeyecektir.
Yönetim
- Üretim faktörlerini etkin ve verimli bir şekilde bir araya getirerek amaçlara ulaşma süreci.
- Yönetimin en önemli görevi kavramsal bir kaynak olan doğru bilgiyi kullanarak karar verme ve çözüm süreçlerini yürütmektir.
Sistem
- Belli bir sınır içerisinde birbiriyle ilişkili unsurların faaliyetleriyle girdileri çıktılara dönüştüren varlıklar bütünü.
Bilişim Sistemi
- Verileri, hesaplama, sınıflandırma, düzenleme vb. işlemler ile bilgiye dönüştürüp kullanıcılara sunan, girdisi veri, çıktısı bilgiolan sistemlerdir.
- Bilişim sistemleri süreçlerde hız ve maliyet düşürücü etkileriyle işletmelere ciddi rekabet avantajı sağlayabilirler.
İşlevlerine Göre Yönetimsel Bölümler ve Amaçları
| Yönetimsel Bölümler | Amaç |
|---|---|
| Satış ve Pazarlama | Organizasyonun hizmet ve ürünlerini satma |
| Üretim | Ürün ve/veya hizmet oluşturma |
| Finans | Organizasyonun finansmanını yönetme |
| Muhasebe | Organizasyonun finansal kayıtları ile gelir ve gider kalemlerinin hesabını tutma |
| İnsan Kaynakları | Kuruma nitelikli iş gücü kazandırma ve Çalışan kayıtlarını tutma |
Bilişim/Bilgi Sistemlerinin Üç Boyutu
- Bir bilişim sistemi 3 fonksiyona sahiptir:
- Girdi (input): Bir bilişim sisteminde ham yani işlenmemiş verinin bulunması ve toplanması faaliyetidir. Genelde kayıt, sorgu, değiştirme, talimat verme işlemleri ve özelde çalışanların fazla mesai yaptığı saatlerin sisteme girilmesi örnek verilebilir.
- İşlem (Process): İşlenmemiş ham verinin, faydalı çıktılara dönüştürülmesi için hesaplama, sıralama, seçme vb. süreçlere tâbi tutulmasıdır.
- Örneğin: Toplam fazla mesai ücretinin hesaplanması için çalışılan saatlerin saat ücreti ile çarpılması ve kesintilerin çıkarılması.
- Çıktı (Output): Faydalı bilginin çeşitli biçimlerde, genellikle belgeler ve raporlar şeklinde üretilmesidir.
Bilişim Sisteminin Unsurları
- Donanım: Girdiyi işleyerek çıktı üreten bilgisayar bileşenlerinden oluşur.
- Örneğin: Klavye, barkod okuyucu, yazıcı, anakart.
- Yazılım: Bilgisayara üzerinde işlem gerçekleştirmeyi sağlayan programlardır.
- Örneğin: İşletim sistemi, uygulama programları, paket programları vb.
- Veritabanı: Verilerin toplanmasını ve bilginin organize edilmesini sağlar.
- Örneğin: Tablolar, formlar, veri erişim sayfaları, raporlar.
- İnsan: Bilgi sistemlerinin en önemli elemanıdır. Bilgisayar sistemini yöneten, çalıştıran, programlayan ve bakımını sağlayan kişidir.
- Yönetici, karar verici, sistem analisti, programcı, diğer kullanıcılar, operatör vb.
- Prosedürler: Bilgi sistemini çalıştırmak için kullanıcıların kullandığı stratejiler, politikalar, metotlar ve kuralları içerir.
- Strateji, politika, kural, metot, yetkiler vb.
Bilişim Sisteminin Unsurları Arasındaki Etkileşim
Bilişim Sisteminin Faydaları
- Etkinlik ve verimlilik artarken maliyetlerin azaltılması.
- Daha kaliteli, katma değeri yüksek ürün ve hizmetler.
- Daha az iş gücü.
- Daha etkin kontrol mekanizmaları ve daha az hata.
- Daha sağlıklı iletişim ve haberleşme.
- Rekabet avantajı.
Yönetim Bilişim Sistemleri (YBS - MIS) nedir?
- Organizasyonun yönetim seviyesinde çalışır.
- Öncelikle planlama, kontrol ve karar almaya yönelik hizmetler verir.
- Erişim yetkilerini yönetir.
- Yönetime haftalık, aylık, yıllık sonuç raporları sunar.